Aynı sese ama farklı ada sahip notalar, aralıklar, akorlar, gamlar ve hatta anahtarlara anarmonik adı verilir. Çıkan ses aynıdır, ancak isimleri ve işlevleri farklıdır.
Anarmonik sesler
Bu konuya başlarken aralarında sadece yarım ton olan notalardan örnek vermem konunun anlaşılmasına yardımcı olacaktır diye düşünüyorum. 🙂
Birbirlerine “yapışık” olan, sırtları birbirine değen tuşlar arasında bir basamak vardır. Bunu en iyi şekilde uzun beyaz tuşların uç kısımlarını siyah tuşların başladığı yere kadar kapattığımızda görebiliriz. Sadece mi-fa ve si-do arasında siyah tuş olmayıp diğer tüm tuşlar bir beyaz bir siyah olarak ilerlemektedir. Birbiri ardından gelen her bir tuş arasında yarım ton vardır.
Şimdi daha kolay anlaşılabilecek olan mi-fa ve si-do arasındaki anarmonik ilişkiye bakarak örneklerimi vereceğim.
Mi ve fa sesleri arasında siyah tuş olmadığından dolayı sadece yarım ton vardır, böylece mi tuşundan bir basamak yukarı çıktığımızda fa tuşuna gelir ve mi diyez‘i elde etmiş oluruz. Yani mi diyez ve fa aynı tuşta yer almaktadır; çıkardıkları ses aynı, adları farklıdır. Aynı şekilde fa bemol ve mi notaları da anarmoniktir.
Si ve do notaları arasında da yarım ton vardır ve si diyez ile do, do bemol ile si notaları anarmoniktir.
Seslerin birden fazla anarmonikleri vardır. Bir oktav içinde sadece bir tuşun (notanın) iki tane anarmonik notası vardır; o da sol diyez ve la bemol’dür. Diğer seslerin ise üç adı vardır. 🙂
Örneğin re’yi ele alalım. Re tuşuna bastığımızda saymak için iki seçeneğimiz olacak; yukarısındaki mi cinsinden ve altındaki do cinsinden iki adet anarmonik sesi bulacağız.
Örnek 1. Re notasının anarmoniklerinin hesaplanışı
Mi tuşundan re tuşuna kadar basamak basamak inerek sayıyoruz. Mi’den bir basamak/0,5 ton indiğimizde mi bemol; mi bemol’den bir basamak indiğimizde ise mi çift bemol ile re tuşuna varmış oluyoruz.
Do cinsinden bakacak olursak, do tuşundan bir basamak (yani 0,5 ton) yukarı hareket ettiğimizde siyah tuş, do diyez oluyor; do diyez’den bir tuş daha ilerlediğimizde do çift diyez ile re tuşuna varıyoruz.
Böylece re’nin anarmonikleri, do çift diyez ve mi çift bemol oluyor. 🙂
Anlaşılmayan bir şey olursa sormaktan çekinmeyin 😊
Sıra sizde 1: La notasının anarmonikleri nelerdir? Yorumlara cevabınızı yazabilirsiniz.